Tantrische Seks voor Dummies

"Better a sacrifice without a sexual partner than [a sacrifice] which has been contaminated by an inadequate sexual partner." (Tantraloka van Abhinavagupta, vertaling John Dupuche)

Ga ik nu werkelijk over seks en Tantra schrijven? Ik kan een glimlach niet onderdrukken “Tantra gaat niet over seks” hoor ik zo vaak, waarna het gesprek nergens anders meer over gaat. Zo ook tijdens een interview deze zomer, waar wel erg veel nadruk lag op de waarde van Tantra op je seksleven. Een vraaggesprek waarbij verschillende vertaalslagen nodig waren om elkaar te vinden. Eén vraag bleef echter lang in mijn gedachten hangen en na wat onderzoek wil ik die nu dan ook wat uitgebreider beantwoorden.

De vraag: “Kan je tantrische seks hebben met iemand die daar geen ervaring mee heeft?”

Ja, lieve lezer, dus toch seks. Zie het als een manipulatieve actie mijnerzijds, jou verleidend om verder te lezen. In de hoop dat je ook iets meeneemt van de onderliggende boodschap. Maar zeg niet dat je niet bent gewaarschuwd. Dit artikel gaat over seks.

Tantrische Seks

Tantra gaat niet over seks, Tantra gaat voorbij seks. In die zin is seks “gewoon” één van de vormen van interactie met de wereld om je heen, een manier om bewust te worden van wat er zich in en om je afspeelt. Waar het hier gaat over tantrische seks kan je dus ook een andere bezielde interactie invullen. Een goed gesprek, het eten van een stukje chocolade, de zon die op je huid schijnt.

Meer traditioneel gezien kan tantrische seks een ritueel zijn. Je offert jouw persoonlijke moment van genot aan een godheid, daarmee nodig je deze god(in) uit om dichter bij te komen, en je goed gezind te zijn. Het kan een meditatie zijn waarin je contact maakt met de diepte of goddelijkheid in jezelf en de ander. Een test om te zien of je, ook tijdens de hoogste piek van je passie, je bewust bent van een onderliggende rust en stilte in jezelf. Het kan een initiatie zijn waarin belichaamde, woordeloze wijsheid wordt overgedragen.

"The […] perfect expression of sexual desire, as it is called, is not to be performed for the sake of enjoyment. [It is to be performed] for the sake of considering one's own consciousness: is the mind steady or fluctuating?" (Tantraloka, vert. John Dupuche)

In moderne opvattingen kunnen aspecten van de traditionele kijk voorkomen, of wordt tantrische seks ook wel gezien als een manier om je relatie of seksleven wat meer kleur te geven, je seksualiteit te ontwikkelen en vieren, als middel om je energie vrijer te laten stromen of ruimte te maken om je schaduwkanten aan te kijken.

Het “tantrische” aspect blijkt een extra laag toe te voegen die vraagt om een compleet andere benadering van seks. Zo is het concept seks gezien vanuit Tantra (zowel in moderne, maar zeker in klassieke vormen) niet te vergelijken met hoe het in normale spreektaal gebruikt wordt. Eenzelfde fysieke handeling krijgt daarmee een heel andere betekenis en lading. Jouw verandering in houding zorgt voor een compleet andere ervaring.

”Your sex act and the tantric sex act are basically different. Your sex act is to relieve; it is just like sneezing out a good sneeze. The energy is thrown out and you are unburdened. It is destructive, it is not creative. […] The tantric sex act is basically, diametrically opposite and different. It is not to relieve, it is not to throw energy out. It is […] to remain in the act merged.” (Osho, The Book of Secrets)

De Vraag

Dan de vraag: “Kan je tantrische seks hebben met iemand die hier geen ervaring in heeft?”

Een eerste intuïtieve reactie is “Ja, natuurlijk!” Of beter gezegd, mijn eerste reactie was “wat een rare vraag” en daarna “ja, waarom niet?”.

Kijkend naar seksualiteit en verbinding en het tantrisch beleven daarvan wil je de ander ontmoeten zoals hij/zij op dat moment is. Dus als iemand daar weinig ervaring mee heeft dan is dat onderdeel van die persoon, je maakt contact met die persoon. ‘Tantrische seks’ is niet iets wat je samen creëert door de juiste trucjes uit te voeren, het is de diepere insteek van waaruit je elkaar benadert. Dit kan ook vanuit één richting komen.

Ieder mens heeft een lichaam en zintuigen, en van daaruit een ingang in “tantrisch” ervaren. Het is een belichaamde ervaring van de echtheid van het moment. Hiervoor is geen diploma nodig en je kan het niet goed of fout doen.

Waarom Niet?

Een klassieke visie

Abhinavagupta (gezien als één van de meest wijze en gezaghebbende Tantrika’s uit de klassieke periode) is helder. Zoals je in het citaat aan het begin van dit artikel kan lezen kan je 'seksuele rituelen' beter niet uitvoeren dan met een ongeschikte partner. En ook als je zelf niet voldoende bewustzijn hebt ontwikkeld is dit ritueel een stap te ver voor je.

In de klassieke visie vind je drie typen mensen. De paśu (gebonden mens); de vira (heldhaftige mens); en de divya (goddelijke mens). Alleen de heldhaftige mensen zijn geschikt om deel te nemen aan rituelen die gebruik maken van de drie (of vijf) “verboden” middelen (wijn, vlees, seks, en later toegevoegd vis en bepaalde granen). De gebonden mens zal bij deze rituelen vervallen in hedonisme waardoor de binding groter wordt, de goddelijke mens is al zo ver ontwikkeld dat deze fysieke rituelen geen toegevoegde waarde hebben. (Zie: Kavitha M. Chinnaiyan, Shakti Rising, hoofdstuk 12)

Het doel en de intentie van dit klassieke ritueel zijn zo compleet anders, dat je hier eigenlijk niet meer over seksualiteit kunt spreken. De heldhaftige mens is juist geschikt voor dit pad, omdat hij in staat is het ervaren genot op te offeren om tot een hoger bewustzijn te komen.

“Yet the pleasure is not the cause of consciousness but the circumstance in which consciousness freely arises, for consciousness is not controlled by pleasure but is essentially autonomous. The focus lies, therefore, not on the pleasure but on its possible result. Pleasure is a sacrifice in response to which the divinity draws close and blesses the practitioner.” (Tantraloka, vert. John Dupuche)

Een moderne visie

Hoewel je hier vaak een meer hedonistische insteek tegenkomt, waar het vooral om genieten gaat, kan het ook in moderne opvattingen op momenten ingewikkeld worden. Wanneer de ‘tantrische aspecten’ van vertragen, bewustzijn, sensualiteit vanuit één richting komen dan kan het voor de ander ongemakkelijk gaan voelen. Wanneer de één zo snel mogelijk naar een hoogtepunt streeft en de ander meer meditatief stil wil zijn samen dan kan er een stuk afstemming missen.

Een tantrische benadering gaat (in veel gevallen) uit van een andere insteek dan ‘gewone’ seks. Iemand die hier geen ervaring mee heeft is misschien gewend om seksualiteit op te zoeken vanuit spanning en opwinding. Het kan dan een hele opgave zijn om dit juist vanuit ontspanning en zachtheid te ervaren. Misschien wordt het dan saai, of lijkt het allemaal maar traag. Of word je door de vertraging extra bewust van alles wat je voelt en komt alles veel intenser binnen. In plaats van jezelf te verdoven door intense activiteit ga je dieper en subtieler voelen. Je wordt dan écht geraakt.

Als iemand jou als god(in) behandelt is de kans groot dat die goddelijkheid in jou zich gezien voelt. Dit hoeft niet per definitie een prettige ervaring te zijn. Wanneer een ander je raakt in je goddelijke natuur word jij je ook bewust waar je jezelf nog niet volledig omarmt. De ander heeft dan ook de ‘duistere’ kanten in jou lief die je zelf misschien liever nog niet aankijkt. Dat kan het contact confronterend maken en allerlei pijnpunten losmaken.

“Ordinary sex is no sacrifice. When two people come together to copulate they usually seek gratification for themselves, the slaking of their lust. Perhaps indirectly they will try to satisfy their partners. Tantric sex becomes possible only when one has totally effaced one’s own personality and offers oneself for the gratification of the deity, the universe incarnate.” (Robert Svoboda - Aghora, At the Left Hand of God)

Slot

Zoals het antwoord op de vraag een tijdje op zich liet wachten, gaat er ook meer tijd overheen voordat ik dit artikel publiceer. En zoals het onmogelijk is een volledig antwoord te geven is ook dit artikel onaf. Ik besef me hoeveel er nog over te zeggen blijft, zelfs na deze lange lap tekst.

Ook merk ik steeds helderder dat de punten die in dit artikel geraakt worden, de ‘hindernissen’ rondom tantrische seks, veel breder zijn. Ze gaan over iedere vorm van bezield handelen en contact maken.

Waar seks een intieme vorm van verbinden is (/kan zijn), is het de bezieling die zorgt dat het door merg en been gaat. Het is de bezieling die zorgt dat je je opent voor de ander, geconfronteerd wordt met de volheid van de ervaring. Dat een ervaring niet alleen het fysieke stukje is, of één kant van het spectrum, maar dit alles bevat, en alle lagen van je wezen raakt.

Later deel ik graag meer over bezieling, nu ging het even over seks. Want het duiken in de dieptes van je zelf mag in Tantra zeker ook gepaard gaan met genieten. Zelfs volgens Abhinavagupta:

“The essence of consciousness is freedom and of that the essence is a mass of bliss. For this reason the ritual action that is directed towards the attainment of absorption and concentration in consciousness should always be accomplished by means of elements that give joy to the Heart.” (Tantraloka, vert. Paul Muller-Ortega)

Mocht je toch al wat over bezieling willen lezen? Lees dan deze tekst nog een keer, terwijl je de laatst alinea’s in je achterhoofd houdt.